top of page

Фізіка-геаграфічныя асаблівасці горада

Кобрын размешчаны на Падляска-Брэсцкай упадзіне, у межах каледонскага пашырэння структурных комплексаў, паверхня падмурка - 0,9 км. г. Кобрын размешчаны ў межах Прыпяцкага абледзянення, Дняпроўскай стадыі, Столінскай фазы. Дачавэртычныя адклады прадстаўлены нераздзеленымі адкладамі (пяскі, гліны), неагенавай сістэмы, часу плеацэну. Чацвярцічныя адклады прадстаўлены на Прыпяцкім гарызонце, Сожскім падгарызонце, флювіягляцыйнымі надморанымі адкладамі часу сярэдняга плейстацэну. Кобрынскі раён размешчаны на стыку 2 геалагічных структур: Падляска-Брэсцкай упадзіны (паўночна-заходняя частка тэрыторыі раёна) і Палескай седлавіны. Таму тут ёсць наступныя карысныя выкапні: гліны, суглінкі, будаўнічыя пяскі, сапрапель, торф.

 

Размешчаны ў вобласці Палескай нізіны, падвобласці Беларускага Палесся, на Брэсцкай нізіне. Рэльеф Кобрынскага раёна дакладна можна размежаваць на дзве зоны: паўночную і паўднёвую. З поўначы на поўдзень адбываецца хуткая змена ландшафтаў. Паўночная зона раёна размяшчаецца на Кобрынскім Перадпалесьсі. Найбольш падвышаная частка тэрыторыі - узгораная раўніна каля паўночна-ўсходняй ускраіны раёна. Самая высокая адзнака 169.1 м знаходзіцца ў 2 км. на поўнач ад в. Тэўлі, самая нізкая адзнака 138.0 м. ─ зрэз вады р. Мухавец на заходняй мяжы раёна. Паўднёвая зона раёна размешчана на Палессі. Рэльеф Палесся крыху хвалісты, практычна раўнінны. Кобрын размяшчаецца ў межах даліны ракі Мухавец.

 

Кобрын адносіцца да Цэнтральнай, умерана-цёплай і ўмерана вільготнай зоны рэспублікі Беларусь. Цёплы перыяд доўжыцца 256 дзён. Працягласць халоднага перыяду складае 109-110 дзён. Самы цёплы месяц - ліпень, самы халодны - студзень. Сярэднямесячная тэмпература паветра ў ліпені +18 ... +19 °, у студзені - - 3,5 ° ... -5 °. У Кобрыне ў сярэднім выпадае 650 мм ападкаў за год. Асноўная іх колькасць прыпадае на цёплы перыяд. У студзені ─ да 35 мм, у ліпені ─ 80…85 мм. У халодны перыяд выпадае да 250 мм., у цёплы ─ да 450 мм.

 

Горад размешчаны ў межах Прыпяцкага гідралагічнага раёна. Гідралагічны басейн адносіцца да Заходняга Буга. Праз горад праходзіць р. Мухавец, канал Бона, р. Кобрынка, р. Лепясоўка. Сярэднегадавы расход вады каля 4 м3/с. Тып воднага харчавання змешаны. Узровень залягання падземных вод г. Кобрын ад 140м. да 160м.

 

Кобрын размешчаны ў межах Палескай правінцыі, Паўднёва-Заходняй акрузе, Брэсцка-Драгічанска-Іванаўскім раёне, на дзярнова-падзолістых супяшчаных і пясчаных глебах. У г. Кобрын асноўнымі почвообразующими пародамі з'яўляюцца водна-ледавіковыя суглінкі. Пераважныя працэсы глебаўтварэння: падзолісты і забалочванне. Глебы дзярновыя глееватыя і глеевыя на суглінках, супескі і пясках.

 

Кобрын па геабатанічным раянаванні адносіцца да зоны змешаных лясоў, падзоны шырокалісцева-хваёвых лясоў, Бугска-Палескай акругі. Асноўныя раслінныя фармацыі ─ лішайнікава-верасовыя. На тэрыторыі раёна растуць такія ахоўныя расліны як: Труфель летні (Tuber aestivum Vitt.), Ліска шэрая (Cantharellus cinereus (Pers.: Fr.) Fr), Грыфола парасонавая (Grifola umbellata (Fr.) Pil.), Хенотека зелянявая (Cha chlorella (Ach.) Mull.-Arg.), Пармеліёпсіс цёмны (Parmeliopsis hyperopta (Ach.) Arnold.), Дыкранум зялёны (Dicranum viride (Sull. et Lesq. in Sull.) Lindb.), Астранцыя вялікая (Astrantia major L .), асака ценявая (Carex umbrosa Host.), купальніца еўрапейская (Trollius europaeus L.).

 

Па зоагеаграфічным раянавання г. Кобрын адносіцца да Рэйнскай акругі, Балтыйскай правінцыі, Палескага (нізіннага) зоагеаграфічнага раёна. Асноўныя віды жывёл, якія жывуць на Кобрыншчыне: мыш-малютка, ужо звычайны, заяц-бяляк, барсук, бялку, янотападобны сабака, бабёр, андатра, лебедзь-шыпун, качка-нырак, цецярук, рабчыкі, жаўрук, снягір, дзядзька.  У раёне насяляюць наступныя віды птушак, занесеных у Чырвоную кнігу: бусел чорны, журавель шэры.

Кобрын адносіцца да Палескай правінцыі, раёна Піна-Мухавецкага па раянаванні прыродных ландшафтаў Беларусі. Ландшафт Кобрына - лясы, драбналессе, лугі і балоты. Зялёная зона Кобрынскага раёна складае 4954 гектары. У мэтах захавання ландшафтнай разнастайнасці ў раёне створаны наступныя заказныя тэрыторыі: рэспубліканскі ландшафтны заказнік "Званец" плошчай 1508 га - частка самага буйнога некранутага нізіннага балота ў Еўропе: балота "Званец" (на гэтым балоце гняздуецца самая вялікая ў свеце папуляцыя вяртлявай чаротаў) , які знаходзіцца на мяжы знікнення) і біялагічны заказнік мясцовага значэння «Дзівін ─ Вялікі лес» плошчай 3000 га (створаны для захавання рэдкіх відаў раслін, занесеных у Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь). У раёне ёсць два помнікі прыроды рэспубліканскага значэння: парк культуры і адпачынку ім. А.У. Суворава і Сувораўскі дуб.

 

Літаратура

  1. Нацыянальны атлас Беларусі/ Кам па зям рэсурсах і картаграфіі пры СМ Рэспублікі Беларусь. − Мінск, 2002. – 292 с.

bottom of page